Câu hỏi 7: “Sự tự do lựa chọn” (“freedom of choices”) có nghĩa là gì?
Trả lời: Đầu tiên, người lớn giúp đỡ trẻ thiết lập mối quan hệ với những phương tiện đa dạng của sự phát triển (nghĩa là những giáo cụ phục vụ cho các hoạt động mang tính chất phát triển). Điều này cho phép trẻ hiểu một giáo cụ đặc thù được sử dụng như thế nào, hoạt động nào được được thực hiện với giáo cụ đó, hoạt động đó được thực hiện như thế nào và làm thế nào để đánh giá được sự hoàn thiện của hoạt động được thực hiện. SAU KHI mối quan hệ như vậy được thiết lập, đứa trẻ được tự do quyết định sẽ thực hiện hoạt động nào trong các hoạt động được giới thiệu, và chọn giáo cụ cho mục đích đó với điều kiện bộ giáo cụ có ở chỗ của nó. Trẻ cũng được tự do thực hiện hoạt động đó bao nhiêu lần và bao lâu tùy thích. Nếu trẻ muốn sử dụng một giáo cụ mà cách sử dụng nó chưa được trình bày, thì trẻ cũng được tự do yêu cầu người lớn trình bày cho trẻ. Người lớn chắc chắn phải thực hiện nếu như điều mà trẻ yêu cầu đáp ứng được nhu cầu thực sự của trẻ.
Câu hỏi 8: Điều này có nghĩa là trong HOC, trẻ được tự do làm bất cứ điều gì trẻ thích và bao nhiêu lần trẻ thích?
Trả lời: Nó thực sự hiển thị như vậy đối với những người quan sát thông thường. Nhưng, nếu chúng ta nhận ra rằng những gì chứa đựng trong môi trường này là những gì cần thiết và đủ để đáp ứng những nhu cầu của sự phát triển ở trẻ, và nếu chúng ta nhớ rằng sự tự do lựa chọn này chỉ là đối với những hoạt động mà đã được trình bày cho trẻ, và sau đó nếu chúng ta quan sát những cái mà trẻ chọn, cách trẻ chọn, trẻ làm gì với nó và làm như thế nào, thì với những kết quả đó chúng ta sẽ khám phá ra ngay rằng trẻ chọn những cái mà trẻ CẦN.
Dr. Maria Montessori kể cho chúng ta câu chuyện về một đứa trẻ, khi được hỏi bởi một người phụ nữ “Có phải con làm bất cứ điều gì con thích ở đây phải không?” đã trả lời rằng “Chúng con thích những gì chúng con làm ở đây!” Thật là một câu trả lời tiết lộ nhiều điều!
Câu hỏi 9: Nếu đứa trẻ tận hưởng sự tự do đi lại và tự do lựa chọn nhiều như vậy ở đây, bạn có nghĩ là điều này sẽ gây khó cho trẻ lúc ở gia đình bởi vì trẻ sẽ muốn tự làm mọi thứ ngay cả khi ở đó (ở nhà) mọi thứ đều theo cách của người lớn?
Trả lời: Đúng là sẽ không thể tạo những điều kiện cho việc tự do di chuyển và lựa chọn thật nhiều ở gia đình được. Như đã đề cập đến, có một trong những lý do tại sao trẻ nên có cơ hội sống ở HOC một phần trong ngày.
Cùng lúc, đừng quên rằng sự tự do mà trẻ tận hưởng ở đây không phải là không giới hạn. Nó sẽ bị giới hạn một cách tất yếu và tự nhiên bởi nhu cầu của 30-35 trẻ khác cũng đang sống ở đây và cũng có quyền tự do giống như trẻ. Những đứa trẻ khác giúp trẻ nhận ra đủ sớm rằng trẻ không thể tận hưởng sự tự do của mình mà ngay lúc đó không tôn trọng quyền tận hưởng sự tự do tương tự của những trẻ khác.
Bên cạnh đó, những hoạt động mang tính chất phát triển đa dạng thú vị liên quan đến ứng xử xã hội cũng được trình bày cho trẻ. Những hoạt động này cũng giúp trẻ cân nhắc thích đáng đến quyền của những người khác sống cùng trẻ.
Thậm chí sự tự do lựa chọn các hoạt động, như chúng ta đã thấy, cũng có những giới hạn nhất định. Bởi vì trẻ tự do lựa chọn thực hiện chỉ một hoạt động từ những hoạt động đã được trình bày và với điều kiện là giáo cụ cho hoạt động đó phải được tìm thấy ở chỗ của nó – điều này có nghĩa là trẻ không thể lấy đi một thứ gì từ một người nào đó đã chọn nó trước đó mà phải chờ cho đến khi nó được trả lại vị trí của nó trước khi được lấy nó cho hoạt động của mình.
Vì vậy, chúng ta không cần sợ rằng với kết quả của sự tự do lựa chọn ở HOC, trẻ sẽ đòi sự tự do của trẻ một cách vô lý khi ở với gia đình được. Điều này được minh chứng một cách đầy đủ ở những gia đình quen thuộc với phương pháp Montessori, phương pháp mà thực sự có thể áp dụng tại gia đình. Tuy nhiên, chúng ta phải thừa nhận rằng trẻ cần nhiều cơ hội và sự giúp đỡ hơn để có thể thường được “tự làm” ngay cả ở gia đình và đầu tiên ở gia đình. Nếu trẻ có những cơ hội và sự giúp đỡ này, sự “tự làm” của trẻ không cần phải theo cái cách của người lớn.
Những hoạt động nào mà một trẻ khoảng 2.5 tuổi muốn tự làm? Chúng thường là những hoạt động đơn giản mà trẻ nhìn thấy những người lớn làm quanh trẻ – những hoạt động có mục đích trí tuệ dễ hiểu đối với trẻ. Chúng là những hoạt động mà trẻ có thể xoay sở để tự làm, nếu được cung cấp những dụng cụ phù hợp và lời chỉ dẫn cần thiết. Ví dụ, các hoạt động như phủi bụi và đánh bóng nội thất, quét nhà và đánh rửa sàn, hoặc tưới cây, gấp quần áo, hoặc bật tắt thiết bị không dây… đều có thể mê hoặc trẻ ở độ tuổi này. Trẻ cần được độc lập trong những hoạt động trí tuệ nhưng đơn giản như vậy. Trẻ bị thôi thúc từ bên trong để nỗ lực chinh phục sự độc lập này. Trẻ thực sự đến bên người lớn đang thực hiện những hoạt động đó và hỏi – thỉnh cầu – để trẻ giúp đỡ. Thậm chí sau đó người lớn cảm thấy trẻ khó thực hiện và gặp vấn đề với các hoạt động này. Trẻ sẽ được bảo đi ra ngoài chơi – như thể trẻ có thể làm việc cho sự phát triển của mình chỉ bằng cách chơi vậy.
Nếu trẻ tìm được sự giúp đỡ, là những vật liệu phù hợp, sự hướng dẫn và sự tự do thực hiện các hoạt động mà trẻ CÓ THỂ làm – ngay cả ở nhà, trẻ sẽ không những không phải làm theo cách của người lớn mà còn có thể thực sự làm nhiều thứ dễ dàng hơn cho người lớn.
Trích từ cuốn: The Practical Implementation of Montessori Principles by DR. Maria Montessori, Albert M. Joosten, S.R. Swamy, Ram P. Bashyal, Rajendra K. Gupta
Dịch bởi May Sóc Children’s House.
Leave a Reply