Bài viết này nối tiếp của bài: THE THREE LEVELS OF OBEDIENCE tại đây: https://goo.gl/l3YaRS
Mối liên quan của WILL với sự Chú ý
Khi một đứa trẻ lựa chọn từ giữa một số lượng lớn các đồ vật (giáo cụ) một thứ mà em thích hơn, khi em di chuyển để đi và lấy đồ vật (mà em thích hơn) từ kệ để đồ, và sau đó đặt (ngay ngắn) lại trên kệ, hoặc đồng ý đưa nó cho một người bạn; khi đứa trẻ đợi cho tới khi một giáo cụ mà em muốn sử dụng được đặt sang bên bởi một bạn khác đang sử dụng nó; khi em bền bỉ thực hiện trong một thời gian dài và với thái độ nghiêm túc trong cùng một bài tập, sửa các lỗi mà giáo cụ bộc lộ ra cho em; khi, trong bài tập im lặng, đứa trẻ ngăn lại được tất cả sự thúc đẩy của em, tất cả các sự cử động, và sau đó, đứng lên khi tên em được gọi, kiểm soát những sự chuyển động này một cách cẩn thận để tránh tạo ra tiếng ồn của đôi chân hay sự va vào đồ đạc, đứa trẻ thực hiện rất nhiều hành động của “WILL”. Có thể nói rằng trong đứa trẻ các bài tập của WILL là liên tiếp không dừng; nói cho đúng hơn, nhân tố mà thực sự hành động và bền bỉ thực hiện giữa nhiều khuynh hướng của trẻ chính là WILL, cái mà được xây dựng trên sự thật có nền tảng từ bên trong của sự chú ý kéo dài.
Biểu lộ trong hành động và sự kìm hãm
Toàn bộ biểu hiện bên ngoài của WILL được chứa đựng trong sự vận động. Bất cứ hành động nào con người thực hiện như đi lại, làm việc, nói, viết, mở mắt ra để nhìn hay nhắm lại để không nhìn, con người đều hành động bởi “cử động”. Một hành động của WILL có thể cũng được điều khiển tới sự hạn chế của vận động. Ví dụ, để kìm hãm những vận động thiếu trật tự của sự tức giận, hay không để cho sự thúc đẩy làm cho chúng ta giật lấy một đồ vật chúng ta thèm muốn từ tay của một người khác, là những hành động tự giác. Vì vậy WILL không phải là một thúc đẩy đơn giản hướng tới sự vận động mà là sự chỉ dẫn trí tuệ của các vận động.
Không thể có sự biểu lộ của WILL nếu không có hành động được hoàn thành; một người mới nghĩ về thực hiện một hành động tốt mà không làm; một người muốn chuộc lỗi mà chẳng làm gì cả; một người muốn đi ra ngoài, đáp lại một cuộc gọi, hay viết một lá thư nhưng không làm gì hơn là chỉ nghĩ … đều không hoàn thành một sự thực hiện của WILL. Để nghĩ và để muốn là không đủ. Chỉ có hành động mới được tính. Có câu châm ngôn là “Con đường tới ĐỊA NGỤC được lát đá bằng nhiều ý định tốt đẹp” (toàn ý định mà không có hành động).
Cuộc sống của WILL là cuộc sống của hành động. Bây giờ tất cả các hành động của chúng ta đại diện cho kết quả tất yếu của các sức mạnh của sự thúc đẩy và sự kìm hãm, và bằng sự lặp lại kiên trì các hành động, kết quả tất yếu này có thể trở thành gần như là thói quen và vô thức. Ví dụ, chúng ta có thể bị thôi thúc bởi bản thân tới thăm một người bạn, tuy nhiên chúng ta biết rằng chúng ta có thể quấy rầy cô ấy vì đó không phải là ngày cô ấy đón tiếp bạn bè, chúng ta kiềm lại.
Như vậy: Tất cả vận động của cơ thể của chúng ta không chỉ là được sai khiến bởi thúc đẩy hay sự mệt mỏi (không làm gì cả); chúng là những biểu hiện chính xác của điều chúng ta coi là đúng đắn. Nếu không có những thúc đẩy chúng ta không thể tham gia vào đời sống xã hội; ngược lại, nếu không có những kìm hãm chúng ra không thể sửa chữa, điều khiển, và sử dụng những thúc đẩy của chúng ta.
Sự cân bằng qua lại giữa hai sức mạnh đối ngược này là kết quả của quá trình thực hiện lâu dài, của những thói quen từ xưa trong mỗi chúng ta; chúng ta không còn có cảm giác nào về sự cố gắng trong việc thực hiện những hành động của WILL, chúng ta không còn cần tới sự trợ giúp của suy luận (lý trí) và sự hiểu biết (trí tuệ) để thực hiện chúng; những hành động này trở nên gần như phản xạ. Và mặc dù những hành động nói tới này không khi nào là các hành động phản xạ; nó không phải là do Tự nhiên mà là thói quen tạo ra tất cả.
Một con người được giáo dục mà hành động vì vậy đơn thuần là một người trong chính anh ta, đơn thuần là một người của “trí óc khỏe mạnh”.
Nghĩa là chỉ cần quan sát các hành động (được làm một cách tự nhiên) của một con người, ta có thể thấy được anh ta được giáo dục như thế nào. Nhìn thấy hành động tự nhiên của rất nhiều con người trong một xã hội, ta có thể thấy con người trong xã hội đó được giáo dục như thế nào.
Các hoạt động đối ngược của WILL – sự thúc đẩy và sự kìm hãm sẽ phải phối hợp để tạo nên tính chất con người (personality)
Đứa trẻ đang làm thử nghiệm đầu tiên của em, và tính chất con người của bé là một thứ rất khác với điều về người lớn mà chúng ta đã mô tả. So với người lớn, đứa trẻ là một con người không cân bằng, gần như luôn luôn là con mồi của những thúc đẩy của chính em và đôi khi phải chịu theo những kìm hãm bướng bỉnh nhất. Hai hoạt động đối lập của WILL vẫn chưa hợp lại để hình thành nên một tính chất con người mới. “Phôi thai tinh thần” vẫn có 2 nhân tố tách biệt. Điều cần thiết vô cùng lớn là sự kết hợp (thúc đẩy & kìm hãm) này, sự thích nghi (giữa thúc đẩy & kìm hãm) này, nên xảy ra và thiết lập chính nó như một vòng đai tại bờ của ý thức. Vì vậy cần thiết tạo ra các bài tập chủ động càng sớm càng tốt bởi vì nó là cần thiết cho mức độ phát triển như vậy. Mục đích không phải là làm cho đứa trẻ thành một tiểu “quý ông” sớm nhận thức (ông/bà cụ non), mà là để hỗ trợ em luyện tập sức mạnh của WILL, và để mang lại càng sớm càng tốt sự tương tác qua lại giữa những thúc đẩy và kìm hãm. Đây mới là sự xây dựng tự nó mà cần thiết chứ không phải kết quả mà có thể đạt được (biểu lộ) ra bên ngoài của sự xây dựng này.
Sức mạnh của WILL được thiết lập bằng sự luyện tập, không phải bởi sự khuất phục
Thực tế là, phương tiện đơn thuần để đạt được điều này là đứa trẻ nên hành động cùng với những đứa trẻ khác, và luyện tập các rèn luyện của WILL như thói quen hàng ngày của cuộc sống. Đứa trẻ bị lôi cuốn vào các nhiệm vụ, hạn chế các vận động mà không đem lại cho sự hoàn thành của công việc này; em làm một sự tuyển lựa giữa các phối hợp cơ bắp mà em có khả năng, bền bỉ thực hiện, và vì vậy bắt đầu làm cho những phối hợp cơ bắp (hoạt động cơ bắp) cố định. Đây là một việc rất khác với những hoạt động không có trật tự của một trẻ thực hiện bởi những thúc đẩy không có phối hợp. Khi trẻ bắt đầu tôn trọng công việc của người khác; khi trẻ chờ đợi kiên nhẫn cho một đồ vật mà em muốn thay vì giật lấy nó từ tay của người khác; khi trẻ có thể đi lại mà không đụng chạm các bạn bè của em, không giẫm lên chân của chúng, không làm xô bàn ghế; thì em đang tổ chức sức mạnh của WILL, và mang thúc đẩy và kìm hãm vào trong sự cân bằng. Thái độ đó chuẩn bị cách thức cho những thói quen của cuộc sống xã hội. Nó sẽ là không thể để mang tới những kết quả như vậy bằng cách giữ trẻ em bất động, ngồi yên cạnh nhau, dưới những điều kiện đó “những mối quan hệ giữa những đứa trẻ” không thể được thành lập, và cuộc sống xã hội của trẻ không được phát triển.
Bằng cách tương tác tự do, thực hành thực tế, bắt buộc mỗi người thích nghi giới hạn riêng của chính mình với giới hạn của những người khác, “những thói quen” xã hội có thể được hình hành. Những bàn luận về những điều phải làm sẽ không bao giờ mang đến sự xây dựng của WILL; để làm đứa trẻ có được những vận động duyên dáng, sẽ là không đủ để ghi nhớ “những khái niệm của lịch sự” và của “quyền và nghĩa vụ”. Nếu chỉ là vậy, sẽ là đủ để đưa một phút miêu tả những vận động cần thiết của tay trong việc chơi piano, để có thể làm cho học sinh chơi được một bản nhạc của Beethoven. Trong tất cả các nhân tố như vậy “sự tạo thành” là một nhân tố cần thiết, sức mạnh của WILL là được hình thành bởi sự luyện tập.
Giống như vận động, sự rèn luyện thể dục của trẻ em là cần thiết bởi vì ai cũng biết là cơ bắp mà không luyện tập trở thành mất khả năng thực hiện một loạt các vận động mà hệ thống cơ bắp có thể làm, vì vậy một hệ thống rèn luyện tương tự là cần thiết để duy trì hoạt động của đời sống tinh thần.
Cơ thể chưa được giáo dục có thể dễ dàng bị chỉ dẫn theo hướng những nhược điểm theo sau; trẻ mà cơ bắp yếu có chiều hướng lười vận động, và vì vậy tàn lụi, khi hành động là cần thiết để vượt qua nguy hiểm. Vì vậy đứa trẻ mà WILL yếu, không có nghị lực, sẽ sẵn sàng thích nghi em vào một trường nơi tất cả trẻ em được giữ ngồi yên và không di chuyển, lắng nghe, hoặc giả vờ lắng nghe. Rất nhiều trẻ em theo kiểu này, tuy nhiên, kết thúc trong bệnh viện vì sự rối loạn thần kinh và có những ghi chú như sau từ báo cáo của nhà trường: “học sinh ngoan; không tiến triển trong học tập”. Với những học sinh như vậy, vài giáo viên đã tự giam chính họ trong sự đánh giá như: “Chúng quá ngoan/tốt”, và với điều này các giáo viên có xu hướng bảo vệ học sinh khỏi những sự can thiệp, và để chúng yên tĩnh chìm vào sự yếu đuối mà là mối đe dọa nhấn chìm luôn những đứa trẻ như hình ảnh biến dần trong cát lún. Những đứa trẻ khác mà có thúc đẩy mạnh mẽ, được ghi chú đơn thuần như là những kẻ vô trật tự, và quy là “hư đốn”. Nếu chúng ta điều tra về tính tự nhiên của sự hư đốn của chúng, chúng ta sẽ được nói gần như lúc nào cũng là “chúng không bao giờ ngồi yên cả”. Những tâm hồn nhiễu loạn này được bêu xấu là “hung hãn với bạn bè”, và sự hung hãn của chúng gần như luôn luôn kiểu như: chúng thử bằng mọi phương tiện để chọc tức bạn bè của chúng khỏi sự im lìm không hoạt động, và chèo kéo bạn bè vào sự liên đới. Cũng có những trẻ mà sức mạnh kìm hãm là chi phối, sự nhút nhát của chúng là cực độ; chúng đôi khi dường như không thể làm cho trí óc của chúng trả lời được một câu hỏi; chúng sẽ làm điều đó sau khi có vài sự kích thích bên ngoài, nhưng mà trong tiếng lí nhí, và sau đó có thể sẽ vỡ òa trong nước mắt.
Sự luyện tập cần thiết trong cả 3 trường hợp trên là sự tự do hành động. Vận động thú vị và liên tiếp của người khác là điều tốt nhất trong các sự khuyến khích đối với trẻ lười vận động; sự vận động được định hướng của bài tập có trình tự, phát triển sức mạnh kìm hãm của đứa trẻ có bản năng thúc đẩy quá mạnh, và đứa trẻ mà bị khuất phục bởi sức mạnh kìm hãm của em, khi tự do khỏi sự bó buộc của việc giám sát, và tự do hành động cá nhân theo chủ động của em, nói theo cách khác là khi em được loại bỏ tất cả những xui khiến bên ngoài để thực hiện việc kìm hãm, là có thể tìm thấy một sự cân bằng giữa hai nguồn sức mạnh đối lập của WILL. Đây thật sự là cách cứu rỗi cho tất cả con người nơi mà kẻ yếu thu được sức mạnh, và kẻ mạnh đạt tới sự hoàn hảo.
Ước muốn cân bằng giữa thúc đẩy và kìm hãm không chỉ là sự thật quen thuộc và đáng quan tâm trong bệnh lý học; mà nó còn được bắt gặp, mặc dù với mức độ thứ yếu, ở những người bình thường, thường xuyên như việc thiếu giáo dục được bắt gặp trong xã hội bên ngoài.
Thúc đẩy dẫn những tội phạm làm những hành động tội ác chống lại người khác; tuy nhiên một người bình thường vẫn thường xuyên phải hối tiếc về những hành động thiếu suy nghĩ và những cơn giận bột phát mà có kết cục tồi tệ cho chính bản thân họ như thế nào! Phần lớn con người thôi thúc bằng bản năng bình thường làm hại chỉ chính anh ta, làm tổn thương tới sự nghiệp của anh ta, và không thể mang những tài năng của anh ta tới thành quả; anh ta đau đớn từ sự quy phục có nhận thức, như từ một sự không may mà có lẽ anh ta có thể đã được cứu rỗi.
Người mà theo bệnh lý học là nạn nhận của sức mạnh kìm hãm của chính anh ta rõ ràng là người đau đớn bất hạnh hơn cả; anh ta giữ sự bất động và yên tĩnh; nhưng bên trong anh ta mong mỏi được di chuyển. Một ngàn thúc đẩy mà không thể tìm thấy lối ra hành hạ tâm hồn khao khát được làm nghệ thuật, được làm việc; và cả bài nói hùng biện (suy nghĩ chuẩn bị trong đầu) cho sự thiếu may mắn của anh ta khao khát được chảy ra từ miệng của anh ta để cầu khẩn sự giúp đỡ từ một bác sỹ, hay sự an ủi từ các tâm hồn lớn hơn; nhưng đôi môi của anh ta bị dính chặt. Anh ta cảm thấy sự đè nặng kinh khủng của một người bị chôn sống. Nhưng biết bao nhiêu người bình thường đau đớn giống như vậy! Trong vài dịp thuận lợi trong cuộc sống của họ họ phải bước lên phía trước và thể hiện giá trị của mình, nhưng họ đã không thể làm vậy. Cả một ngàn lần họ đã nghĩ rằng một sự phô bày cảm xúc thật sự có thể giải quyết một tình huống khó; nhưng trái tim đã đóng và đôi môi vẫn giữ câm lặng. Họ nồng nhiệt mong đợi được nói với vài tâm hồn đáng kính mà có thể hiểu được họ, chiếu sáng và an ủi họ như thế nào! Nhưng khi họ đối mặt với người đó, họ không thể nói được dù chỉ một từ. Người được mong đợi từ lâu khuyến khích họ, hỏi họ, thúc giục họ thể hiện mình, nhưng sự đáp lại duy nhất với lời mời chỉ là một nỗi đau đớn bên trong. Nói! Nói! Thúc đẩy sâu trong tâm trí họ; nhưng sự kìm hãm không thể lay chuyển như là sức mạnh không thể chống lại được.
Giáo dục WILL với phương tiện của các bài tập tự do trong đó các thúc đẩy làm cân bằng với các kìm hãm là thuốc chữa cho những vấn đề có thể nhìn thấy, lưu ý rằng một sự chữa trị (chỉ) có thể được tiến hành ở độ tuổi khi mà WILL đang trong quá trình của sự hình thành.
Xin tạm kết thúc phần 1 dịch về WILL tại đây. Tiêu đề trong bài viết tiếp theo về WILL như sau:
Sự bền bỉ trong sự cố gắng – Nền tảng thật sự của WILL
Sự quyết định – chức năng cao nhất của WILL
Sự phát triển của WILL phụ thuộc vào trình tự/trật tự và sự rõ ràng của các khái niệm
Sức mạnh của lựa chọn, đi trước sự quyết định, nên được củng cố mạnh mẽ
Sự cần thiết của luyện tập WILL song song với sự cần thiết luyện tập cơ bắp
Sự sai lầm của phương pháp giáo dục WILL của trẻ bằng cách “nghiền nát nó”
“Cá tính” kết quả của Will được thiết lập, không phải của sự ganh đua
Trích từ cuốn Advanced Montessori Method, Maria Montessori
Dịch bởi May Sóc Children’s House
Leave a Reply